نحوه عملکرد سرپیچ تمامی قطعات الکتریکی برای شروع فعالیت خود به جریان برقی نیاز دارند. سرپیچ وظیفه برقراری ارتباط میان لامپ و جریان برق را دارد. لامپها پس از قرارگیری درون این قطعه ، انرژی موردنیازشان تامین شده و فعالیت خود را آغاز میکنند. همانگونه که اطلاع دارید در دنیای امروز لامپ ها از تنوع بسیار بالایی برخوردار هستند به همین موازات سرپیچ های متفاوتی تولید میشود تا تمامی لامپها مکمل سرپیچ خود را داشته باشند؛ مانند سرپیچ آویز، سرپیچ راکورد دار، سر پیچ دیواری، سرپیچ شمعی و سر پیچ سری E که پرکاربردترین نوع سرپیچ میباشد و به ادیسونی مشهور است. E نشانه اسم اول ادیسون مخترع برق است و عددی که در کنار آن ثبت میشود نشانه قطر آن بر حسب میلیمتر است که پر استفاده ترین آنها انواع E۱۴ ،E۲۷ ،E۴۰ ،E۵ است.
اجزای سرپیچ لامپ
کلاهک سرپیچ
از جنس باکالیت است و کنتاکت های مختلفی را در خود نگه میدارد. باکالیت جنسی پلاستیکی با مقاومت بسیار بالا در برابر حرارت و واکنشهای شیمیایی میباشد که برای لوازمی که در معرض حرارت و یا جریان الکتریکی هستند، مانند سرپیچ لامپ ، دستهی ماهی تابه، تلفن و موارد مشابه کاربرد فراوان دارد.
سیلندر سرپیچ
سیلندر سرپیچ در واقع همان بدنه اصلی قطعه به حساب میآید که آن را هم از جنس باکالیت میسازند، به طوری که رزوه درون آن قرار میگیرد.
حلقه رزه
این بخش معمولاً از جنس فلزات آبکاری شده است و وظیفه آن نگه داشتن لامپ و کنتاکت است.
کنتاکت های اتصال
یکی دیگر از اجزای انواع سرپیچ لامپ کنتاکت های اتصال است که جریان برق را به لامپ متصل می کند و جنس این قطعه معمولاً از فلز برنج است.
انواع جنس های سرپیچ لامپ
نحوه عملکرد سرپیچ عللاوه بر نوع سر پیچ، دسته بندی دیگری بر اساس جنس وجود دارد که در خرید از سوی مشتریان اثرگذار است. به طور کلی سرپیچهای موجود در بازار از دو جنس باکالیت و سرامیک است که هر کدام از آنها ویژگی به خصوصی دارند.
- باکالیت: اکثر سرپیچ ها از باکالیت که یک نوع پلاستیک مقاوم و مستحکم در برابر ضربه است، ساخته میشوند. این پلاستیک در برابر حرارتهای وارده و جریان الکتریکی از خود مقاومت بالایی را نشان میدهد و ذوب نمیشود.
- سرامیکی: یکی دیگر از انواع سرپیچ لامپ براساس جنس، نوع سرامیک یا چینی است. جنس سرامیکی موجب میشود تا سرپیچ در برابر دما و حرارت بالا مقاومت بیشتری داشته باشد و در صورت بروز اتصال دچار ذوب و آسیب جدی نشود. جنس به خصوص این سرپیچ باعث تمایز آن از سرپیچ های دیگر شده و ظرفیت آن را در برابر گرما افزایش میدهد و بدین ترتیب کارکرد لامپ نیز بالا می رود برای مثال لامپ هایی که در فضای بسته حباب قرار میگیرند بهتر است برای حفظ سلامت و عدم اتصالی از سرپیچ های سرامیکی استفاده کنید.
انواع سرپیچ های لامپ
سرپیچ های سری E
سرپیچهای نوع E (نشانه اديسون) پرکاربردترین انواع سرپيچ براي لامپ هستند. لامپ های LED و CFL بسیار کارآمدتر از لامپهاي رشتهاي قدیمی هستند. امروزه استفاده از این نوع لامپ ها به دلیل مزایای بی شماری که دارند بسیار رواج پیدا کرده است. سرپيچ های سری E کاملا سازگار و منطبق با اين نوع لامپها هستند. هر چه فاكتورهايي که در ساخت سرپیچها مورد استفاده قرار میگیرند کیفیت بالاتری داشته باشند، عمر لامپهایی که به آنها متصل میشوند نیز بیشتر میگردد.
E5: قطر ۵ میلیمتر، مناسب چراغ های چشمک زن و تزئینی
E10: قطر ۱۰ میلیمتر، مناسب چراغ قوه و چراغ دوچرخه
E11: قطر ۱۱ میلیمتر، هالوژن های شمعی کوچک ۱۲۰ ولت
E12: قطر ۱۲ میلیمتر، چراغ های شمعی و چراغ خواب ۱۲۰ ولت
E14: قطر ۱۴ میلیمتر، چراغ های شمعی و چراغ خواب ۱۲۰ ولت
E14: قطر ۱۴ میلیمتر، لوستر، لامپ شمعی ، چراغ خواب و برخی از لامپ های آویز ۲۴۰ ولت
E17: قطر ۱۷ میلیمتر، لوازم خانگی مانند یخچال، مایکروفر و …
E26: قطر ۲۶ میلیمتر، لامپ های استاندارد ۱۲۰ ولت
E27: قطر ۲۷ میلیمتر، لامپ های استاندارد ۱۲۰ ولت
E29: قطر ۲۹ میلیمتر، کمتر مورد استفاده
E39: قطر ۲۷ میلیمتر، صنعتی ۱۲۰ ولت و توان ۲۵۰ وات
E40: قطر ۴۰ میلیمتر، صنعتی ۲۴۰ ولت و توان ۲۵۰ وات
سرپیچ های ریموت دار
سرپیچ لامپ ریموت دار در واقع وسیله ای است که به کمک آن می توان لامپی که به این سرپیچ وصل شده است را با ریموت و یا کنترل از راه دور روشن و خاموش کرد. کنترل این سرپیچ به گونه ای است که می توان لامپ را حتی از پشت دیوار یا مانع نیز قطع و وصل کرد. از سرپیچ ریموت دار اغلب برای لامپ های شارژی و معمولاً در خانه هوشمند استفاده می شود.
سرپیچ پایه دار لامپ
سرپیچهای پایه دار بسیار محکم هستند و در دو نوع پلاستیکی و استیل تولید میشوند. این سرپیچها ظاهر زیبایی دارند و به همین دلیل بیشتر در ادارات یا مراکز تجاری استفاده میشوند.
بیشتر بخوانید: مقایسه انواع سرپیچ چراغ سنسوردار
سرپیچ دوشاخه
نحوه عملکرد سرپیچ این قطعه با طراحی خاص خود این امکان را فراهم میکند که با استفاده از انتهای دو شاخه آن به پریزهای مختلف متصل شود. به راحتی میتوان با قرار دادن لامپ در این سرپیچ و وصل کردن آن به پریز، روشنایی محیط را تامین کرد.
سرپیچ رکورددار
این قطعه معمولا دارای مهره و قطعهای زرد رنگ بوده که در قسمت نهایی آن تعبیه شده است. این سرپیچ راکورددار بیشتر در لوسترها کاربرد دارد.